Auschwitz II – Birkenau (foto P. Cunningham)

Achtenzeventig jaar na de bevrijding van de kampen gaan wij samen naar deze tragische plaats en staan wij stil bij dit niet te vatten gebeuren, dat ontkiemde aan een ‘weten’ dat ‘verschillen niet mogen bestaan’ en mensen tot dingen reduceert.

Frank De Waele Roshi was eerder reeds dertien keer met zijn leraar wijlen Bernie Glassman Roshi op de Bearing Witness-retraites van de Zen Peacemakers in Auschwitz. Ook veel mensen van de Zen Sangha en van de Zen Peacemakers Lage Landen gingen in de loop der jaren mee naar Polen. Graag wil Frank Roshi nog één keer naar Polen teruggaan met mensen van onze gemeenschap en met andere vrienden. Deze interreligieuze Auschwitz gedachtenisretraite wordt daarom in 2023 éénmalig aangeboden. Eerst vanwege de corona, later vanwege de geopolitieke situatie in Zuid-Polen, werd ze eerder reeds tweemaal uitgesteld.

Iedereen is van harte uitgenodigd!

executiemuur in Auschwitz I

Verstilling en gedachtenis staan centraal op deze internationale retraite, in de verbindende geest van de drie ’tenets’: niet weten, erkennen wat is en handelen dat ontspringt aan niet-weten en erkennen wat is.
Als pelgrims leggen wij getuigenis af in kamp Auschwitz I en zijn museum, en bij de gerestaureerde ‘Alte Judenrampe’. Wij brengen veel tijd door in het kamp Auschwitz II-Birkenau. Wij zien de ruïnes van de gaskamers en de verbrandingsovens. Wij worden stil in het ‘kinderschooltje’ en de ‘vrouwenbarak’ en brengen hulde in de gerestaureerde ‘Sauna’.
Wij luisteren naar de zielen van deze onnoembare plek en waken…

Elke dag tijdens de Auschwitz Gathering vieren wij in het kamp de joodse Kaddish en de zenliturgie De Poort van zoete nectar. Ook lezen wij teksten uit de christelijke en andere spirituele tradities. Vaak is er stille meditatie en gebed, meestal op de selectieplaats langs het treinspoor in Birkenau, waar wij ook namen van slachtoffers voorlezen.
Elke morgen is er een luisterkring en de voorlaatste avond houden wij een nachtwake in een barak op Birkenau.
Op vrijdagavond vieren wij samen ‘Shabbath’.

Bernie Roshi in Birkenau (foto P. Cunningham)

Zij die willen, verkennen ook de oude stad Oświęcim, haar Poolse naam verduitst tot Auschwitz. Wij bezoeken samen de crypte van het Franciskanerklooster in Harmęże met de indrukwekkende kunstwerken van wijlen Marian Kołodziej, een overlevende en getuige.
Wij volgen min of meer de vorm van de Bearing Witness-retraites, maar het programma voorziet meer persoonlijke vrije tijd en de gelegenheid om zelf activiteiten in te plannen.
Tijdens de retraite zullen enkele mensen de Zen Peacemaker-geloften ontvangen. In een ceremonie gedenken wij ook Bernie Roshi. Deze retraite is echter geen organisatie van de Zen Peacemakers Internationaal.

De deelnemers komen samen op zondag 28 mei in Krakau en de volgende morgen rijden wij met de bus naar Oświęcim.
Daar zijn wij te gast in het gastvrije en gerieflijke Center for Dialogue vlakbij het kamp Auschwitz I. Vandaar vertrekken wij op zaterdagvoormiddag 3 juni met de bus terug naar Krakau.
Binnenkort vind je hier meer inlichtingen over het uitgewerkte programma.

Frank De Waele Roshi heeft de spirituele leiding van de retraite.
Ginni Stern, een Amerikaanse zenstudente, organiseert dit event in overleg met Roshi. Zij doet dit vanuit een zeer persoonlijke beweegreden, die zij toelicht in het bijgaand document onderaan deze pagina. Ginni ontving de Zen Peacemakergeloften van Frank Roshi in Auschwitz-Birkenau in 2016 en was twintig jaar lang logistiek en administratief medewerkster van de ZP Auschwitz Bearing Witness Retreats.
Lees hier een getuigenis van Ginni.

Een getuigenis van Bernie Glassman Roshi en van Eve Marko Roshi vind je hier.
Bernie’s boek ‘Erkennen wat is‘ (oorspronkelijke titel: ‘Bearing Witness’) schetst het perspectief en het ontstaan van de Auschwitz Bearing Witness retraites.

zitten in Birkenau (foto P. Cunningham)

Covid
Met de hulp van medisch experten houden we nog steeds de pandemische situatie nauwlettend in de gaten. Gezien de fel verbeterende situatie zijn we echter verheugd dat onze Gathering dit jaar op een ontsnappen manier kan doorgaan.
Met mensen, die uit veel verschillende landen komen allemaal met verschillende covid-regels, blijven we echter behoedzaam. Na je registratie ontvang je een aantal corona-richtlijnen. Zo zullen deelnemers gevraagd worden om én voor het afreizen én op zondag 28 mei bij aankomst in Krakau een covid-test te doen.

Deelnamebijdrage
De deelnamebijdrage is 880 euro.
Dit omvat enkel de gestegen onkosten (verblijf, bus, maaltijden, toegang, voorbereiding, administratie, enz.) en een stukje solidariteit, want Ginni en de uitgenodigde rabbijn hoeven geen deelnamebijdrage te geven. Overweeg misschien om bovenop de deelnamebijdrage iets meer te doneren zodat wij ook enkele Poolse mensen kunnen laten deelnemen.
Reiskosten van en naar Polen zijn uiteraard niet in de deelnamebijdrage inbegrepen, niet zomin als het verblijf in Krakau dat deelnemers zelf regelen (met desnoods hulp van Ginni).

Sommige al eerder ingeschreven deelnemers betaalden reeds voor de retraite die uitgesteld werd. Ginni zal zelf contact met hen opnemen, in verband met het kostenverschil.

Deze interreligieuze Gathering beoogt geen geldelijk gewin. Frank Roshi zal zelf, net zoals de andere deelnemers, de deelnamekost bijdragen en daarvoor een ‘mala maken‘. Wij suggereren aan de deelnemers ook een mala samen te ‘bedelen’, om zo andere mensen bij de bedevaart te betrekken.

Tijdens de week zal gevraagd worden om ‘dana’ te schenken (vrije gift) voor de spirituele begeleider.
Alvast bedankt om ons te steunen met een gulle gift!

ruïne van een gaskamer in Birkenau

Aanmelden en info
In dit bijgewerkte document Invite Letter 2023 vind je alle informatie om nu aan te melden en extra inlichtingen (bv. hotel, reisroute, enz.).
Schrijf nu in en registreer je deelname. Boek je reis. Er is op dit moment al een mooie groep!
Mensen met de nationaliteit van één van de landen van de Europese Unie, hebben enkel de identiteitskaart nodig om Polen binnen te reizen. Indien u met een paspoort reist, moet uw paspoort geldig zijn tijdens uw verblijf in Polen.

de geloften ontvangen in Birkenau

Het voormalige concentratiekamp van Auschwitz-Birkenau
Deze tekst is, licht gewijzigd, overgenomen van de website van de Poolse Dienst van Toerisme

‘Voor de hele wereld staat Auschwitz symbool voor de Holocaust, oorlog, terreur en genocide.
Het kamp werd door Duitsers opgericht in het door hun bezette Oświęcim Auschwitz voor in eerste instantie alleen Poolse politieke gevangenen. Vanaf 1940 werd het kamp snel en flink uitgebreid. Uiteindelijk bestond het uit drie hoofdonderdelen, Auschwitz I, Auschwitz II-Birkenau, Auschwitz III-Monowitz en bijna 50 subkampen. Vanaf 1942 werd Auschwitz-Birkenau de plek waar de meeste Europese Joden werden vermoord: op zijn minst 1,1 miljoen, maar ook Polen, de Roma en Russische krijgsgevangenen zijn in groten getale op deze plek  noodlottig aan hun eind gekomen.

Sinds 1947 is het voormalige Duitse naziconcentratie- en vernietigingskamp te bezoeken als Staatsmuseum. De Herdenkingsplaats beslaat twee bestaande delen van het kamp, Auschwitz I en Auschwitz II-Birkenau. In dit gedeelte zijn de oorspronkelijke kampgebouwen en ruïnes te zien, waaronder die van de gaskamers en crematoria.

toegangspoort Auschwitz I

Het museum is onder andere opgericht voor wetenschappelijk onderzoek en onderwijs. Het verzamelt, bewerkt en onderhoudt documenten en onderwerpen die zijn overgebleven na het kamp en stelt deze beschikbaar voor research. De laatste jaren wordt het museum elk jaar door meer dan een miljoen mensen uit de hele wereld bezocht.
Bezoekers gaan de site binnen via de poort met opschrift ‘Arbeit Macht Frei’ (‘Arbeid maakt Vrij’) en bezoeken het museum dat is ondergebracht in de gevangenisblokken. De tentoonstelling geeft bewijzen van de genocide, van de plannen van de nazimacht en laat persoonlijke voorwerpen, foto’s en documenten zien van de de gevangenen.

Birkenau, het grootste uitroeiingskamp en de grootste begraafplaats van de wereld, werd gebouwd 3 kilometer verderop. In 1967 werd hier het internationale monument ter herdenking aan de omgebrachte mensen opgericht.

Sinds 1979 staat het gebied van het voormalige KL Auschwitz-Birkenau op de UNESCO Werelderfgoedlijst. De bevrijdingsdag van Auschwitz was op 27 januari en deze datum is door de Verenigde Naties aangenomen als de Internationale dag voor de Herdenking van de Slachtoffers van de Holocaust.’

Meer over Auschwitz hier op de website van het museum

selectieplaats in Birkenau

Alle foto’s op deze pagina zijn van Harry Aaldering, tenzij anders vermeld.